مرزنجوش

نام فارسی: مرزنجوش، مرزنگوش
نام علمی: Origanum vulgare
نام عمومی: Origany, Marjoram
نام انگلیسی: Common marjoram, Wild marjoram
نام خانواده: Lamiaceae (Labiatae ، نعنا)

گیاه شناسی:
مرزنجوش گیاهی است علفی و دائمی به ارتفاع 80 سانتی متر که به مرزنجوش وحشی نیز معروف است. ساقه آن راست، دارای انشعابات زیاد، پوشیده از تار های کوتاه و به رنگ سبز مایل به قرمز می باشد. برگ ها بیضی شکل و نوک تیزند و سطح رویی آنها سبز تیره و سطح زیرین پوشیده از کرک می باشد. گل ها به صورت مجتمع و به رنگ سفید یا گلی روی سرشاخه ها قرار دارند. مناطق اسلی رویش این گیاه در ایران، مناطق شمالی، به خصوص استان های خراسان، مازندران، گیلان و آذربایجان است. یکی از مشخصات گیاه، بوی معطر و قوی آن می باشد.
مقدار زیادی از محصول مرزنجوش جهت تهیه اسانس برگ های آن استفاده می شود. اسانس را میتوان هم از برگ های تازه و هم خشک به دست آورد. اسانس های به دست امده ی تازه زرد رنگ است؛ اما اسانس های کهنه ممکن است به رنگ زرد تیره یا قهوه ای باشند.
ترکیبات مهم:
مهمترین مواد مرزنجوش اسانس آن است که حاوی ترکیبات بسیار خوش بو از جمله بورنئول، پی نن و کامفر می باشد.
دارو شناختی و اثرات مهم:
مهمترین خواص مرزنجوش شامل آثار ادرار آور، قاعده آور، نیرو دهنده، معرق، ضد نفخ، آرامش بخش و به دلیل تلخ بودن، مقوی معده می باشد.
مرزنجوش در طب سنتی ایران به مصارف مذکور می رسیده و هنوز هم از آن استفاده می شود.
عوارض جانبی:
این گیاه در حد مصرف دارویی عارضه جانبی ندارد.
مهم ترین اثرات گزارش شده:
ضد درد، ضد آلزایمر، ضد آرتروز، ضد سرطان، ضد میکروب، ضد التهاب، آنتی اکسیدان، ضد تب، ضد موتاژن زا، ضد نفخ، ضد اسپاسم، معرق، هضم کننده، ادرار آور، قاعده آور، خلط آور، مسکن و خواب آور.